Jednym z nich może być proteza elastyczna na jeden ząb. Jak sama nazwa wskazuje, proteza elastyczna na jeden ząb wykonywana jest na tylko jeden ząb. Wykonuje się ją z różnego rodzaju materiałów termoplastycznych, które wyglądem nawiązują do naturalnego uzębienia, a także wykazują się wysoką wytrzymałością i łatwością w

Fot: yoh4nn / Nie jest tajemnicą, że większość z nas zapomina o codziennej higienie jamy ustnej. W konsekwencji w najlepszym wypadku mamy „tylko” próchnicę, w najgorszym konieczne będzie wyrwanie zębów i zastąpienie ich implantami lub protezą. W jakich sytuacjach uratowanie zębów nie jest już możliwe? Bakterie, które siedzą w zaniedbanej jamie ustnej mogą być bardzo niebezpieczne. Czasem zdarza się, że „wędrują” po całym organizmie i wywołują np. zapalenie mięśnia sercowego. Dlatego dbanie o zęby jest tak ważne. Choć obecna stomatologia potrafi zdziałać cuda i uratować to, co wydaje się nie do uratowania, to ciągle zdarzają się sytuacje, kiedy usunięcie zębów jest jedynym rozwiązaniem. Kiedy trzeba usunąć zęby? Najczęstszą przesłanką do usunięcia zębów jest po prostu ich rozległe zniszczenie. Jeśli nie da się odbudować tego, co zniszczyła np. próchnica i leczenie zachowawcze nie jest już możliwe. Lepszym rozwiązaniem będzie wyrwanie zęba i zastąpienie go implantem. Wyrwanie zębów może być konieczne u osób chorujących na parodontozę. Za rozwój choroby odpowiedzialny jest kamień nazębny. Jeśli zęby nie są prawidłowo czyszczone kamień zaczyna coraz mocniej „wciskać” się między zęby a dziąsła. W konsekwencji zęby tracą podparcie i zaczynają się ruszać, a dziąsła – krwawić. W niektórych przypadkach przyczyną usunięcia zębów jest ostry stan zapalny. Pojawia się on zazwyczaj wskutek silnego zakażenia bakteryjnego. Przechodzone i pozostawione samo sobie prowadzi do całkowitego zniszczenia jednego lub kilku zębów. Czasem do trwałego uszkodzenia zębów dochodzi podczas wypadku czy silnego urazu. Jeśli uszkodzona została korona lub korzeń zębów, trzeba jej usunąć, a na ich miejsce wstawiane są implanty bądź protezy. Protezy zębowej będą potrzebowały też osoby starsze, które w skutek naturalnego procesu starzenia się organizmu straciły swoje zęby. Jaką protezę wybrać? W protetyce stosuje się dwa rodzaje protez – stałe i ruchome. Pierwsze, z pomocą specjalnego cementu, przymocowane są na stałe i nie da się ich samodzielnie zdjąć czy wyjąć. Tego rodzaju protezą są np. mosty lub wkłady koronowe. Drugie, czyli ruchome pacjent zakłada i zdejmuje samodzielnie. Tak proteza przymocowana jest do specjalnego łuku, który został dopasowany do kształtu szczęki pacjenta. Trzeba jednak pamiętać, że bez względu na rodzaj protezy trzeba pamiętać o higienie jamy ustnej. Na sztucznych zębach także będzie zalegał osad i resztki jedzenia. Mimo że nie grozi im próchnica, to dalej przyciągają do siebie bakterie, które mogą zafundować nam spore problemy. Dobrze jest raz na dwa tygodnie przepłukać protezę płynem antyseptycznym i bakteriobójczym. Trzeba o tym pamiętać podczas każdej infekcji, szczególnie tej skupionej wokół jamy ustnej. Dlatego jeśli mamy skłonność do opryszczki, aft, angin czy zapalenia zatok, trzeba się bardzo pilnować, w przeciwnym razie problemy będą powracały znacznie częściej. Proteza – ile to kosztuje? Niestety protezy zębowe to niemały wydatek. W zależności od tego jak rozległe są zmiany i czy lekarz dentysta zdecyduje, że lepsza będzie proteza częściowa czy całościowa trzeba się liczyć z wydatkiem w przedziale od 150 do nawet 1000 złotych. Trzeba jednak pamiętać, że każda proteza dobierana jest indywidualnie tak, aby spełniała oczekiwania pacjenta. Tym samym podane ceny mogą się różnić od tych, które obowiązują w poszczególnych gabinetach. Niektóre rodzaje protez zębowych są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jeśli leczymy się w gabinecie, który ma podpisaną umowę z funduszem, warto zapytać dentystę, które z nich można otrzymać bezpłatnie. Zobacz film: Napoje z kofeiną niszczą zęby - fakt czy mit? Źródło: Wiem co jem

Proteza szkieletowa na klamrach. Klasyczna proteza szkieletowa oparta jest o metalowe klamry, które obejmują zdrowe zęby. Mechanizm działania klamer wykorzystuje siłę tarcia pomiędzy ich ramionami, a powierzchnią tzw. zęba filarowego, aczkolwiek, jak zauważają specjaliści, samo w sobie nie gwarantuje to odpowiedniej stabilności.

Materiał Partnera Osoby, które rozpoczynają swoją przygodę z noszeniem protezy zębowej, często boją się wkroczenia w ten etap swojego życia. Jest to najczęściej spowodowane obawą przed niepożądanymi sytuacjami, jak na przykład, poluzowanie się protezy, czy dostanie się kawałków jedzenia między protezę a dziąsła. Jednak należy pamiętać o tym, że wystarczy tylko stosować kilka zasad, dzięki którym użytkownik będzie czuł komfort podczas noszenia swojej protezy. Dobrze dopasowana proteza Odpowiednio dopasowana proteza jest najważniejszym czynnikiem, dzięki któremu można poczuć komfort podczas noszenia protezy. Pierwszym krokiem powinno być pobranie wycisku jamy ustnej. Jest to konieczne, aby idealnie odwzorować kształt dziąseł pacjenta. Przed wykonaniem ostatecznej protezy, lekarz stomatolog powinien wykonać woskowy model. Na tym etapie jest możliwość ustalenia koloru, dopasowania oraz określenie komfortu użytkowania protezy próbnej. Należy pamiętać, że proteza całościowa jest wykonywana, kiedy zostaną usunięte wszystkie zęby żuchwy oraz szczęki. Proteza ta opiera się na dziąsłach oraz kościach żuchwy. Jeśli chodzi o protezę częściową to mocuje się ją do pozostałych, własnych zębów filarowych za pomocą specjalnych klamer. Jak przyzwyczaić się do protezy? Zanim człowiek całkowicie oswoi się z noszeniem protezy, musi stopniowo się do niej przyzwyczajać. Aby uniknąć niezręcznych sytuacji, należy pamiętać o tym, że mogą występować objawy wynikające z założenia protezy. Jednak zanikają one po pewnym czasie, kiedy szczęka przyzwyczaja się do protezy. Jednym z objawów może być ślinienie się. Warto podkreślić, że jest to naturalny proces. Występuje on również w przypadku założenia aparatu ortodontycznego i jest to zjawisko przejściowe. Jak podkreślają eksperci z Centrum Stomatologicznego New-Dent: „Należy mieć na uwadze, że na początku noszenia protezy mogą pojawić się łagodne podrażnienia jamy ustnej lub objawy bólowe, które z czasem będą słabnąć. Na początku swojej przygody z protezą warto spożywać pokarmy miękkie”. Trzeba również pamiętać o żuciu pokarmu obiema stronami, aby równomiernie je obciążać. Warto zdecydować się na ćwiczenia mowy z protezą zębową. Można to robić poprzez czytanie na głos czy wymienianie trudnych wyrazów bądź zdań przed lustrem. Aby poprawić stabilizację protezy, można zdecydować się na użycie kremu mocującego do protez. Warto jednak pamiętać, że w przypadku uczucia dyskomfortu podczas noszenia protezy, warto udać się do lekarza dentysty i poprosić o radę. Specjalista na pewno indywidualnie dobierze sposoby, które ułatwią codzienne funkcjonowanie z protezą zębową. Podziel się Ogólna ocena artykułu oceń ten artykuł Dziękujemy za ocenę artykułu Błąd - akcja została wstrzymana Polecane firmy Przeczytaj także Ortodonci Metody leczenia wad zgryzu Dbanie o stan uzębienia to nie tylko regularne przychodzenie na wizyty kontrolne do stomatologa i podejmowanie leczenia ubytków oraz zabiegów higienizacyjnych. To również dbałość o kwestie... czytaj więcej
Proteza zębowa ruchoma działa w ten sposób, że pomiędzy płytą protezy a szczęką pojawia się ślina, która utrzymuje sztuczną szczękę. Ruchome protezy zębowe zakłada się samodzielnie każdego dnia. Ważne jest, aby na noc je zdejmować. Nieprzestrzeganie tej zasady prowadzi do zagrożenia życia pacjenta. Może bowiem on Pacjenci borykający się z problemem całkowitej lub częściowej utraty zębów zazwyczaj z różnych powodów obowiają się noszenia protezy zębowej. Nowoczesna stomatologia i protetyka są na takim zaawansowanym poziomie, iż współczesne protezy wyglądają jak naturalne zęby, minimalizują dyskomfort podczas spożywania posiłków, jednakże czasem mogą pojawić się problemy związane ze źle dobraną protezą. W naszym artykule zaprezentujemy najczęstsze niedogodności, jakie powoduje źle dopasowana proteza. Przy wystąpieniu któregokolwiek z nich koniecznie należy zgłosić się do gabinetu stomatologicznego. Najczęstsze przyczyny stomatopatii protetycznych Fachowe określenie na wszystkie zmiany patologiczne jamy ustnej, które wystąpiły w czasie noszenie uzupełnień protetycznych, głównie protez akrylanowych częściowych lub całkowitych to stomatopatie protetyczne. Pacjenci mogą odczuwać dyskomfort spowodowany zmianami na błonach śluzowych, może mieć miejsce nieprzyjemne pieczenie czy też obrzęki, zwykle zlokalizowane na obrzeżach protezy. Przyczyny stomatopatii protetycznych mogą mieć różny charakter, wyróżniamy sześć grup: – o charakterze mechanicznym, – wywołane infekcją bakteryjną i/lub grzybiczą, – spowodowane występowaniem różnych metali (powstawanie prądu elektrogalwanicznego), – o charakterze toksycznym, – alergiczne, – związane z psychiką. Poniżej omówimy kilka z nich. Podrażnienia na skutek działania mechanicznego Na ogół pacjenci zgłaszają się z problemem podrażnienia śluzówki. Źle dopasowana proteza uciska, uwiera czy też ociera się, powodując różnego typu dolegliwości. Takie zmiany są obserwowane przy stosowaniu protez osiadających całkowitych oraz częściowych. Należy zwrócić uwagę, iż im większa powierzchnia płyty protezy, tym częściej może dochodzić do takich sytuacji. Uraz mechaniczny może wywoływać także niewystarczająco wypolerowana powierzchnia protezy, która niczym pumeks będzie zdzierać naskórek. Ponadto, uciążliwości mogą być także wywoływane przez elementy metalowe: klamry oraz zbyt ostre krawędzie zębów sztucznych. Zdarza się, iż mocowania protezy ścierają szkliwo zębów, do których jest ona przytwierdzona. Powszechnie źle dopasowana proteza zębowa jest utożsamiana z nowym uzupełnieniem braków w uzębieniu, ale problem dotyczy także starych protez (zużywalność protezy). Kości w szczęce zmieniają swój układ z biegiem lat, przez co nawet najlepiej dobrana proteza przestaje nam pasować. Dlatego gdy po 3-4 latach użytkowania protezy nie jest ona dla nas tak wygodna jak na początku to koniecznie musimy pomyśleć o nowej. Dobry stomatolog od razu zdiagnozuje przyczynę bólu. Czasem wystarczą drobne poprawki, np. dogięcie klamry, zebranie nadmiernej ilości materiału z płyty protezy czy też wypolerowanie jej powierzchni, aby proteza zębowa idealnie pasowała. Stomatopatie wywołane infekcjami bakteryjnymi i grzybiczymi Na powierzchni protez zębowych, tak jak na naturalnych zębach, mogą gromadzić się bakterie i osady, które z czasem będą powodować rozmaite infekcje. W przypadku infekcji obserwuje się zaczerwienione błony śluzowe u pacjenta – występuje postępujący proces zapalny, dodatkowo może wystąpić ból i pieczenie. Zlekceważenie tych objawów i nieleczenie może doprowadzić do zakażeń grzybiczych – charakterystyczne są wtedy białawe naloty, które mogą się ze sobą zlewać, zmiany dają się łatwo usunąć, pozostają po nich czerwone krwawiące plamy. Całodobowe używanie protezy, bez ściągania jej na noc sprawia, że resztki pokarmowe i płytka gromadzą się pod protezą bardzo szybko. Na infekcje bakteryjne i grzybiczne są szczególnie narażone osoby odczuwające suchość w ustach, fachowo nazywaną kserostomią oraz pacjenci ze skłonnością do kandydozy – grzybicy jamy ustnej wywołanej drożdżakami. Leczenie infekcji odbywa się przy pomocy leków, gdyby została stwierdzona grzybica to niezbędne będzie wykonanie nowej protezy i aplikacja leków na zmienioną błonę śluzową. Infekcji możemy w bardzo prosty sposób uniknąć – wystarczy prawidłowa higiena protez. Reakcja alergiczna Źle dopasowana proteza to także ta wykonana z uczulającego materiału. Niektórzy nawet nie zdają sobie sprawy, iż nie mogą nosić protez np. z akrylu. Ten popularny materiał jest używany zarówno do wytwarzania protez całkowitych i częściowych, jak również mostów i niektórych typów koron, które są nim pokrywane w celu polepszenia estetyki. Inną uczulającą substancją jest nikiel, powszechnie dodawany do stopów metali używanych w protetyce stomatologicznej. Objawy występujące u osób z alergią na obie te substancje są podobne. Charakterystyczne dla uczuleń są: zaczerwienienia, uczucia pieczenia, obrzęku oraz grudek na śluzówce zaraz po założeniu protezy i stosunkowo szybkie ich zanikanie po wyjęciu uzupełnienia z jamy ustnej. Rozmieszczenie zmian jest zależne od rodzaju uzupełnienia – u osób noszących protezy całkowite lub częściowe przylegające zmiany obecne są w miejscach styku płyty ze śluzówką. W przypadku koron i mostów akrylowych zmiany pojawiają się na brwzegu dziąsłowym w sąsiedztwie uzupełnienia – najczęściej zaczerwienieniu towarzyszy ból. Alergicy mogą nosić protezy i uzupełnienia nylonowe, nie posiadające elementów metalowych. Podsumowując, źle dobrana proteza zębowa przede wszystkim powoduje ból dziąseł i podrażnienie dziąseł. Gdybyśmy odczuwali ciągłe pobolewanie czy też ból po założeniu protezy i mieli trudności z przyzwyczajeniem się do niej to nie warto zwlekać. Jedynym rozwiązaniem jest wizyta w gabinecie stomatologicznym i korekta u protetyka. Pod żadnym pozorem nie próbujmy jej naprawiać na własną rękę, gdyż może to spowodować pękanie protezy i inne uszkodzenia. # źle dopasowana proteza # stomatopatie protetyczne # zużywalność protezy # reakcja alergiczna # dyskomfort # ból dziąseł # podrażnienia dziąseł # ból po założeniu protezy # uraz mechaniczny # pękanie protezy # higiena protez # podrażnienie dziąsła od protezy # protetyka # proteza zębowa # protezy stomatologiczne Leave a reply → Protezy ruchome: akrylowe. Protezy akrylowe to najprostsza, najmniej kosztowna i najbardziej dostępna wersja protez zębowych (tylko ta refundowana jest przez NFZ). Jak wskazuje sama nazwa, tego typu uzupełnienia wykonuje się z masy akrylowej. Do wyboru są akrylowe protezy zębowe całkowite lub częściowe. Pierwsze składają się ze Według Phila Bosmansa „uśmiech jest najlepszą kosmetyką do użytku zewnętrznego i najlepszym lekarstwem do użytku wewnętrznego”. W kolejnym artykule poświęconym pięknemu uśmiechowi odpowiadamy na pytanie: jak przechowywać protezę zębową? Więcej aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej Proteza to inwestycja w nowy uśmiech, który powinien nam służyć wiele lat. Dlatego warto o nią prawidłowo zadbać. Dziś podpowiadamy, jak przechowywać protezę zębową oraz jak walczyć z suchością jamy ustnej, która jest szczególnym problemem w przypadku osób noszących protezy. Jak przechowywać protezę zębową?Co jest ryzykowne?Suchość w ustachDlaczego suchość w jamie ustnej to problem dla osób noszących protezy? Jak przechowywać protezę zębową? Ważne jest, aby do snu zawsze ściągać uzupełnienie, takie 6-8 godzin odpoczynku od protezy jest potrzebne, by dać odpocząć tkankom. Można ją przechowywać w szczelnym, suchym pojemniczku, a nie – jak niektórzy uważają – w szklance z wodą. Ważne, by rano proteza była czysta i pozbawiona nadmiaru bakterii. Proteza ruchoma może wymagać modyfikacji okresowych lub wymiany na nową po kilku latach. Aby przedłużyć jej trwałość, warto unikać czynności, które mogą narazić ją na uszkodzenie. Co jest ryzykowne? – Wyginanie, zbyt intensywne mycie, podczas którego możemy naruszyć metalowe klamry, płukanie protezy pod wrzącą lub gorącą wodą, co może skutkować jej deformacją, używanie wykałaczek, silnych środków czyszczących, a nawet szczoteczki o twardym włosiu. Wszystko to może spowodować awarię protezy – ostrzega lek. stom. Monika Stachowicz z Centrum Periodent w Warszawie. Unikajmy również stosowania past wybielających oraz innych preparatów o działaniu wybielającym zęby, ponieważ mogą uszkodzić protezę lub zmienić jej kolor. Gdy uzupełnienie ulegnie awarii, zamiast próbować naprawiać je we własnym zakresie, udajmy się do gabinetu stomatologa. Suchość w ustach Kserostomia, czyli suchość w jamie ustnej to problem nasilający się wraz z wiekiem. Ryzyko suchości w ustach wzrasta również w wyniku zmian hormonalnych, niektórych schorzeń pozastomatologicznych np. cukrzycy, anemii, mukowiscydozy, RZS, nadciśnienia, udaru, choroby Alzheimera, choroby Parkinsona, zespołu Sjögrena. Może się również nasilać podczas farmakoterapii np. przy stosowaniu leków przeciwhistaminowych, leków stosowanych w terapii choroby Parkinsona, Alzheimera, leków przeciwdepresyjnych, niektórych leków na nadciśnienie czy choroby serca, a nawet może być skutkiem ubocznym stosowania leków przeciwbólowych czy uspokajających. Dlaczego suchość w jamie ustnej to problem dla osób noszących protezy? – Protezy, szczególnie przy nieodpowiednim ich dopasowaniu do warunków w jamie ustnej, mogą podrażniać dziąsła i śluzówki jamy ustnej, prowadzić do otarć czy mikrourazów. W przypadku suchych śluzówek ryzyko uszkodzeń mechanicznych tkanek jest jeszcze większe. Dlatego, gdy zmagamy się z suchością jamy ustnej i zarazem nosimy protezy, zadbajmy o odpowiednie nawilżenie – wyjaśnia lek. stom. Monika Stachowicz. Aby przeciwdziałać suchości w jamie ustanej należy przede wszystkim dużo pić, dbając tym samym o dobre nawodnienie organizmu. Można też zaopatrzyć się w specjalne płyny do płukania, które stymulują wydzielanie śliny oraz łagodzą podrażnienia. Dodatkowo, można stosować tzw. substytuty śliny, mogą to być specjalne żele, które redukują dyskomfort i nawilżają wysuszone śluzówki, zapobiegając otarciom na skutek noszenia protezy. Źródło: Biuro Prasowe Periodent Centrum Leczenia i Profilaktyki Paradontozy Może Cię zainteresować: 10 PRAKTYCZNYH PORAD. Jak dbać o protezę, aby długo i komfortowo służyła Jak dbać o protezy zębowe? Jak przechowywać protezę zębową? Protezy zębowe – jak rozwiązać najczęstsze problemy? Kontrola stanu protezy zębowej. Co warto wiedzieć? About Latest Posts To, jak długo osiadają protezy zębowe, jest kwestią indywidualną. Na układanie najczęściej potrzeba 2 miesięcy. Przyczyną osiadania i „poluzowania” protezy zębowej jest zanik kości, spowodowany zmniejszeniem siły nacisku uzębienia o ok. 25%.
Protezy zębowe stosuje się, gdy w szczęce czy żuchwie brakuje kilku zębów, ale też w przypadku całkowitego bezzębia. Zdarza się, że mimo starań, sztuczne zęby są koniecznością. Zanim zdecydujesz się na protezę zębową, poznaj możliwości, które daje protetyka. Opcji jest kilka, ale rodzaj wybranej protezy zależy od ilości zębów własnych oraz zasobności portfela. Sprawdź, jakie są różnice między protezami stałymi i ruchomymi. Protezy zębowe: stałe czy ruchome? Spis treściStałe uzupełnienia protetyczne: wkłady koronowe, implanty, licówkiRodzaje protez zębowych ruchomych: protezy ruchome częścioweRodzaje protez ruchomych: protezy ruchome całkowiteJak przyzwyczaić się do użytkowania protezy zębowej?Zadbaj o higienę nowych zębów Protezy zębowe stosuje się, gdy w szczęce czy żuchwie brakuje kilku zębów, ale też w przypadku całkowitego bezzębia. Nowoczesne technologie sprawiają, że sztuczne zęby czy szczęki trudno odróżnić od naturalnych zębów. Każdy brak w uzębieniu powinien zostać uzupełniony, bo powoduje różne zaburzenia. Zęby sąsiadujące z luką zaczynają się przemieszczać, a przeciwstawne – wysuwać. Może dojść do przeciążenia i rozchwiania poszczególnych zębów, zaburzeń zgryzu, zaburzenia w funkcjonowaniu stawów żuchwowo-skroniowych Obluzowane zęby są bardziej podatne na choroby przyzębia, łatwiej ulegają uszkodzeniom, mogą wypadać. Niepełny zgryz oprócz wad wymowy skutkuje niedokładnym rozdrabnianiem pokarmu, co może powodować zaburzenia trawienia. Stałe uzupełnienia protetyczne: wkłady koronowe, implanty, licówki Najprostsze uzupełnienie to wkłady koronowe (korony zębowe), które odtwarzają część koronową zęba i w pewnych sytuacjach mogą zastąpić tradycyjną plombę. Kolor i kształt zęba poprawiają natomiast licówki. Te cieniutkie nakładki przyklejane do jego zewnętrznej powierzchni to także rodzaj stałej protezy. Innym jej typem jest korona mocowana na oszlifowanym zębie lub wkładzie koronowo-korzeniowym. Protezą stałą jest również most protetyczny, który może uzupełniać brak jednego lub kilku zębów. Funkcję filarów mostu pełnią własne zęby. Ostatnio coraz częściej wykonuje się mosty oparte na implantach. Umożliwiają one uzupełnienie braku nawet wielu zębów, ale są drogie. Dlatego przy znacznych brakach w uzębieniu wiele osób wybiera tańsze, tradycyjne rozwiązania protetyczne. Rodzaje protez zębowych ruchomych: protezy ruchome częściowe Protezy mogą być częściowe lub całkowite. Przy ubytkach obejmujących kilka zębów możliwe jest stworzenie protezy częściowej– szkieletowej albo nakładowej. Protezy szkieletowe opierają się na własnych zębach, dzięki czemu nie osiadają, a przenoszenie sił żucia zbliżone jest do fizjologicznego. Ponadto są stabilniejsze, łatwiejsze w utrzymaniu higieny, stwarzają mniejsze ryzyko chorób przyzębia. Mają wytrzymałą, metalową konstrukcję, są delikatniejsze, cieńsze, łatwiej jest się do nich przyzwyczaić. Najczęściej elementami, które pozwalają na ich umocowanie, są metalowe klamry, ale możliwe jest zastosowanie specjalnych niewidocznych zatrzasków, zamków. Rozwiązanie takie jest droższe, ponieważ konieczne jest założenie koron na niektóre własne zęby (jedna część zamka znajduje się w protezie, druga w koronie). Jak wynika z raportu „9 milionów powodów – użytkownicy protez zębowych w Polsce”, aż 9 milionów Polaków nosi protezę zębową. Ma już ją co drugi Polak po 40. roku życia. Badania pokazują, że użytkownikami protez są w przeważającej części kobiety (79%) oraz osoby o średnim i wyższym wykształceniu (73%). Trzeci, rzadziej spotykany typ protez ruchomych to protezy nakładowe typu overdenture, czyli oparte na korzeniach własnych zębów zaopatrzonych w różnego rodzaju zaczepy. Znajdują zastosowanie przy resztkowym uzębieniu, gdy korzenie zębów są zbyt słabe lub jest ich zbyt mało, aby stanowić filary mostu. Instaluje się na nich specjalne zatrzaski, które mocują ruchomą protezę odtwarzającą cały łuk zębowy. Zaletą protez szkieletowych i nakładowych jest ich stabilność oraz to, że pozwalają wykorzystywać zęby i korzenie własne pacjenta (lub implanty), a to sprawia, że siły powstające podczas żucia są przenoszone na kośœci szczęk w sposób fizjologiczny, podobnie jak przy naturalnym uzębieniu. Rodzaje protez ruchomych: protezy ruchome całkowite Przy bezzębiu (gdy pacjent nie ma już ani jednego zęba w szczęce ani w żuchwie) wykonuje się akrylowe protezy całkowite (tzw. sztuczna szczęka). Na początku przeszkadza uczucie obcego ciała w ustach, mogą pojawić się problemy z odgryzaniem, żuciem i wyraźnym mówieniem. Proteza nie zawsze jest stabilna (o ile górne na ogół dobrze się trzymają, to dolne zaś są mało stabilne), może się przemieszczać, ocierać dziąsła i podniebienie. W takim przypadku warto zakupić krem mocujący do protez zębowych w aptece, który pewnie umocuje protezę nie pozwalając na jej przemieszczanie się. Kremy, podściółki i proszki mocujące również nie pozwalają na przedostanie się drobinek jedzenia pod protezę. Protezy zębowe mogą być częściowe lub całkowite, ruchome lub stabilizowane na implantach, szkieletowe lub nakładowe. Potrzebne jest trochę cierpliwości, aby przyzwyczaić się do protezy. Należy ją użytkować codziennie, aby się ułożyła i przestała przeszkadzać. Podczas jedzenia siły zgryzowe są przenoszone na dziąsło, a nie bezpośrednio na kość, co ogranicza siłę żucia i przyœspiesza zanik wyrostków zębodołowych szczęki i żuchwy. Na skutek tego proteza osiada i konieczne są korekty w celu jej dopasowania, dlatego należy regularnie umawiać się na wizyty do protetyka aby zweryfikować odpowiedni moment do wymiany protezy. Nowoczesną wersją protezy całkowitej jest proteza stabilizowana na implantach –ruchoma lub stała. Aby zainstalować protezę ruchomą w żuchwie, trzeba wszczepić co najmniej dwa implanty, a do protezy ruchomej w szczęce –cztery. Do implantów mocuje się protezę za pomocą specjalnych łączników. Protezy całkowite można także zamocować na implantach na stałe, lecz do tego konieczne jest wszczepienie czterech implantów w szczęce i sześciu w żuchwie. Zaletą protez całkowitych stabilizowanych na implantach jest to, że użytkownik może bezpiecznie jeść nawet twarde pokarmy. Nie bez znaczenia jest także to, że implanty zapobiegają zanikaniu koœści, dostarczając im bodŸźców podczas żucia. Jak przyzwyczaić się do użytkowania protezy zębowej? Pierwszą protezę ruchomą niełatwo jest zaakceptować. Przeszkadzają w tym uczucie obcego ciała w ustach, problemy z mówieniem, żuciem. Z kłopotami tymi łatwiej sobie poradzić, jeśli mamy pozytywne nastawienie do użytkowania sztucznej szczęki. Trudności z mówieniem pomogą nam szybko pokonać proste ćwiczenia polegające na powolnym i wyraźnym artykułowaniu słów podczas rozmowy, czytania na głos. Nieco dłużej możemy mieć kłopoty z odgryzaniem i żuciem pożywienia. Dlatego po otrzymaniu pierwszej protezy ruchomej dzielmy jedzenie na małe kęsy, unikajmy twardych pokarmów. Żucie pokarmów powinno się odbywać obustronnie. Gryzienie jedną stroną spowoduje odchylanie się protezy. Po pewnym czasie żucie jedzenia nie będzie sprawiać trudności, bo proteza ułoży się w jamie ustnej i przestanie przeszkadzać. Ale żeby tak się stało, musimy ją nosić. Nigdy nie zaakceptujemy protezy, jeśli będziemy ją zakładać okazjonalnie. Leczenie protetyczne nie kończy się po otrzymaniu protezy. Potrzebne są wizyty kontrolne: pierwsza po 24-48 godzinach, aby lekarz dentysta mógł wykonać korektę, i druga po tygodniu lub dwóch. Zadbaj o higienę nowych zębów Wielką zaletą protezy zębowej jest to, że nie zaatakuje jej próchnica. Nie znaczy to jednak, że jej posiadacz jest zwolniony z dbałoœści o higienę. Szczególnej troski wymagają protezy, ponieważ resztki pokarmu zalegające między protezą a podniebieniem i dziąsłami mogą uwierać, są także doskonałą pożywką dla bakterii i grzybów. Ponadto na protezie, tak samo jak na zębach, odkłada się płytka stwarzająca warunki do rozwoju tych chorobotwórczychdrobnoustrojów. Gdy masz ruchomą protezę, celem zabiegów higienicznych jest niedopuszczenie do pojawienia się stanów zapalnych i infekcji grzybiczych. Po każdym posiłku dokładnie czyść protezę - najlepiej dwustronną szczoteczką do protez zębowych, która dociera nawet do trudno dostępnych miejsc. Stosuj specjalną antybakteryjną pastę do protez zębowych, a potem wypłucz protezę pod strumieniem ciepłej, ale nie gorącej wody. Szczotkuj wszystkie powierzchnie protezy, szczególnie te, które stykają się z błoną œśluzową. Nie używaj tradycyjnej pasty, gdyż zawiera substancje ścierne, które mogą zarysować powierzchnię protezy, wskutek czego szybciej tworzy się na niej osad, np. z kawy, herbaty. Na noc zdejmuj protezę, ponieważ całodobowe użytkowanie sprzyja szybszemu tworzeniu się na jej powierzchni nalotów bakteryjnych. Wyczyszczoną i dokładnie osuszoną protezę przechowuj w szczelnym, suchym pudełeczku. Trzymanie w szklance z wodą jest niewskazane, ponieważ sprzyja to rozwojowi bakterii i grzybów, które łatwo przenikają, zwłaszcza do akrylowych protez o porowatej strukturze. Dezynfekuj protezę w roztworze o działaniu bakteriobójczym i antyseptycznym – np. stosując aktywne tabletki czyszczące. Usuwają one trudne osady, redukują 99,99% bakterii i likwidują przykry zapach. Jest to też konieczne po każdej infekcji w obrębie jamy ustnej (afta, opryszczka wargowa, zapalenie zatok, angina); wtedy należy wymienić szczoteczki do mycia protez, aby uniknąć wtórnej infekcji. Dbaj o higienę jamy ustnej. Raz dziennie czyść język specjalną szczoteczką, używaj płynów do płukania ust albo naparów ziołowych działających antyseptycznie i łagodząco (rumianek, kora dębu, szałwia). Masuj dziąsła miękką szczoteczką, aby pobudzić krążenie krwi. Podrażnione dziąsła smaruj żelem kojąco-regenerującym o właściwościach łagodzących, przeciwzapalnych. miesięcznik "Zdrowie" Jolanta Dyjecińska - artykuł pochodzi z miesięcznika "Zdrowie" | Konsultacja: dr n. med. Przemysław Szczyrek, specjalista protetyki stomatologicznej, Declinic
Zaliczamy do nich między innymi: - rozległość braków zębowych(pacjent, który utracił np. 4 zęby w żuchwie najprawdopodobniej szybciej się zaadaptuje do protezy niż pacjent, który utracił wszystkie zęby w łuku a proteza nie ma podparcia np. w postaci implantów), - czy jest to pierwsza proteza, którą pacjent użytkuje czy Protezy ruchome dzielimy na protezy częściowe i całkowite. Protezy całkowite stosowane są w przypadku, gdy w jamie ustnej nie ma żadnych zębów własnych pacjenta ani implantów, a protezy częściowe, gdy zęby/implanty są obecne. Dodatkowo protezy częściowe dzielimy na osiadające (inaczej śluzówkowe, czyli opierające się na śluzówce jamy ustnej) i nieosiadające (czyli opierające się na pozostałych zębach). Protezy całkowite z założenia są protezami osiadającymi. Dlaczego protezy spadają? Każdy z tych typów protez wykorzystuje trochę inne mechanizmy pozwalające im utrzymać się w jamie ustnej. Najlepsze utrzymanie mają protezy nieosiadające (głównie protezy szkieletowe), ponieważ całe obciążenia przenoszone są na zęby. Aby to osiągnąć, w protezie, w dużej części składającej się z metalu, stosowane są klamry i podparcia. Podparcia przeciwdziałają siłom wtłaczającym, co oznacza, że podczas gryzienia pokarmu proteza nie jest dociskana zbyt mocno do śluzówki. Klamry przeciwdziałają siłom ściągającym protezę z podłoża. Oczywiście nie oznacza to, że proteza jest „sztywno” założona na zęby. Nawet przy takiej konstrukcji występuje niewielki ruch protezy góra–dół. Tutaj główną siłą utrzymującą protezę na podłożu jest siła tarcia. Gorsze utrzymanie na podłożu zapewniają częściowe osiadające protezy akrylowe. Tak jak protezy nieosiadające zaopatrzone są one w klamry, lecz nie posiadają podparć. Dodatkowo konstrukcja klamer jest zupełnie inna. W protezach szkieletowych klamry są modelowane z wosku na modelu zębów pacjenta, a następnie odlewane w celu zapewnienia idealnego dopasowania. W protezach osiadających klamry są wykonywane z odpowiedniego drutu, który jest doginany do zęba. Klamry takie nie są idealnie dopasowane do wszystkich powierzchni zęba, z jakimi się kontaktują, co powoduje, że siła tarcia jest mniejsza. Z tego powodu nawet obecność klamer stabilizujących opierających się o zęby sąsiednie nie umożliwia idealnego utrzymania protez na miejscu. Powoduje to zmniejszenie efektywności żucia oraz dużo słabsze utrzymanie „sztucznych zębów” na miejscu. Ostatni typ protez to protezy całkowite osiadające. Mechanizm utrzymania tych protez jest bardziej skomplikowany. Ze względu na brak zębów nie można w takich protezach zastosować klamer, stąd też z założenia ich utrzymanie jest słabsze, ponieważ nie jest wykorzystywana siła tarcia. Za utrzymanie przede wszystkim odpowiada przyssanie protezy. Taką protezę można porównać do zabawki, która ma przyssawkę i którą przykleja się ją do szyby lub lustra. Przyssawkę należy najpierw zwilżyć (na przykład polizać), a następnie mocno przycisnąć do wybranej powierzchni. Im większa powierzchnia przyssawki, tym lepsze będzie miała utrzymanie. Podobnie jest w przypadku utrzymania protez całkowitych. Im większa proteza, tym silniej trzyma się podłoża. Dlatego też utrzymanie protez dolnych, które mają pozostawione miejsce dla języka, a przez to mniejszą powierzchnię, jest słabsze . Dodatkowym problemem jest jeszcze ruchomość podłoża – czyli śluzówki, jak i samego języka. Ten krótki wstęp miał Państwu uświadomić, że to, co niektórzy pacjenci uważają za nietrzymanie się lub spadanie protezy, w określonych warunkach klinicznych często uważane jest za świetne utrzymanie na podłożu. Ten problem najczęściej występuje wśród pacjentów, którzy nigdy wcześniej nie korzystali z protez ruchomych i nie zdają sobie sprawy z tego, jak bardzo proteza ruchoma upośledza żucie. Z drugiej strony niektóre protezy faktycznie spadają i tutaj przyczyny mogą być różne. Po pierwsze, zbyt długi okres użytkowania tych samych protez. Zaleca się wymianę protez akrylowych co najmniej co 5 lat, ale u niektórych pacjentów ten okres może ulec skróceniu, co może być związane z bardzo szybkim zanikiem kości wyrostka zębodołowego po utracie zębów. Ale tempo tego zaniku nie u wszystkich jest takie samo. Do czynników przyspieszających tempo zaniku można zaliczyć: zaawansowany wiek, wyniszczające choroby ogólnoustrojowe, niedożywienie lub nawet nieprawidłowo zbilansowaną dietę. Kolejną przyczyną spadania protez, szczególnie zaraz po otrzymaniu nowego zestawu, jest brak idealnego odtworzenia kształtu poprzedniej protezy, co wiąże się z koniecznością „nauczenia” języka, warg i policzków, jak pomagać w utrzymaniu protez. Dodatkowo w niektórych przypadkach warunki anatomiczne są dalekie od optymalnych, tzn. występuje zanikły wyrostek zębodołowy, rozrośnięty język (po utracie zębów język ma więcej miejsca, więc skrupulatnie to wykorzystuje, a przejmując część funkcji żucia, zwiększa masę mięśniową) lub nisko wysklepione podniebienie, utrudniając przyssanie się protez całkowitych. W przypadku protez ruchomych kształt zębów, na których oparte są klamry, może uniemożliwiać prawidłową pracę klamry (zęby zbieżne w stronę powierzchni żującej) lub liczba zębów, na których można takie klamry założyć, jest niedostateczna. Klamra może również ulec odgięciu lub złamaniu. Sytuacja taka, często niezauważona nawet przez pacjenta, częściej zdarza się w przypadku protez osiadających. Jak już wcześniej wspomniałam, jest to związane z materiałem, z którego wykonana jest klamra. Następnym powodem jest brak dopasowania protez względem siebie. Taka sytuacja może wystąpić, gdy tylko jedna proteza z kompletu jest wymieniana na nową. Z drugiej strony brak dopasowania może również wynikać z błędów popełnionych przez lekarza podczas rejestracji zwarcia (czyli podczas wizyty, na której wyznaczana jest i rejestrowana wysokość przyszłych zębów i ich ustawienie względem siebie) lub z błędu powstałego w laboratorium przy puszkowaniu protez (w procesie wytwarzania protez wykonywana jest specjalna foremka mająca kształt przyszłej protezy, do której pod olbrzymim ciśnienie wtłaczana jest masa akrylowa, czyli tworzywo, z którego wykonana jest proteza; zdarza się, że na tym etapie któreś z zębów lub cała ich grupa przemieści się, co zmienia kształt protezy). Ostatnią z przyczyn spadania protezy może być błąd w trakcie pobierania wycisku. Nie jestem pewna, czy w tym wypadku określenie błąd jest dobrym słowem. W trakcie pobierania wycisku, a potem jego odlewania może wkraść się pewna niedokładność z reguły niewidoczna gołym okiem. Jak często występuje spadanie protez? Ze względu na bardzo subiektywny charakter sprawy bardzo trudno jest powiedzieć, jak często występuje spadanie protez. Jak już napisałam na początku, niektórzy pacjenci są przekonani, że protezy spadają, pomimo iż idealnie (jak na protezy) się trzymają. Są też pacjenci – szczególne bardzo długo użytkujący protezy – którzy uważają, że ich protezy trzymają się bardzo dobrze, mimo iż obiektywnie nie trzymają się wcale. Jak się objawia spadanie protez? Słabe utrzymanie protez lub jego brak objawia się ruchami protez podczas jedzenia (obgryzania i przeżuwania pokarmów), mówienia, szerokiego otwierania ust lub nawet uśmiechania się. Jest to związane z czynnością mięśni (języka, policzków i warg), jak również ze sposobem ułożenia się kawałków pokarmów w jamie ustnej. O sposobach radzenia sobie z tymi problemami napiszę w dalszej części artykułu. Co robić w razie wystąpienia objawów? Są różne sposoby radzenia sobie z tymi problemami. Jeśli zaraz po odebraniu od stomatologa nowego zestawu protez wystąpi ich ruchomość, najlepszym sposobem jest trening mowy i przeżuwania. Niestety mięśnie policzków, warg i języka muszą się od nowa nauczyć „posługiwać” protezami, a to niestety czasami trwa. Średnio podaje się, że okres adaptacji do nowych protez wynosi około 3 tygodni. Są pacjenci, którzy od razu nauczą się w nich jeść i mówić, są także osoby, którym zajmie to na przykład półtora miesiąca. Jeśli taki trening nie przyniesie poprawy, to niestety pozostanie tylko przyklejanie protez lub wymiana ich na bardziej kosztowną odbudowę stałą. W zależności od możliwości finansowych oraz warunków w jamie ustnej można rozważyć w takim wypadku dwie opcje. W przypadku obecności dostatecznej liczby zębów, które mają dobre rokowanie, można wykonać mosty – czyli odbudowy stałe „przyklejone” do specjalnie oszlifowanych zębów. Jeśli wykonanie mostów będzie niemożliwe, to zęby naturalne można zastąpić implantami i wykorzystać je do osadzenia mostów. Jeśli pacjent jest bezzębny, to w zasadzie istnieje tylko jedna możliwość, a mianowicie wykorzystanie implantów do „przymocowania” protez, mostów lub koron. Dokładniej o sposobach odbudowy brakujących zębów mogą Państwo przeczytać w artykule pt. Rodzaje uzupełnień protetycznych. Jak lekarz stawia diagnozę? Doświadczony lekarz postawi diagnozę na podstawie rozmowy z pacjentem i badania klinicznego. Niestety w przypadku stabilności protez potrzebne jest doświadczenie lekarza protetyka, ponieważ dopiero po obserwacji dużej liczby pacjentów można odnieść stabilność protez do warunków podłoża. Jak wcześniej napisałam, w zależności od poziomu zaniku kości wyrostków zębodołowych można się spodziewać różnej stabilności protez. Niestety nie można w tym wypadku każdego pacjenta traktować tak samo i oczekiwać u wszystkich takiego samego wyniku. Niestety pacjenci czasami nie rozumieją tego problemu. Niektórzy oczekują od lekarza, że proteza będzie się trzymała równie dobrze jak „u sąsiada”, ale może się okazać, że „sąsiad” ma na przykład więcej zębów, później je stracił lub jest w lepszym stanie ogólnym i do tego jest młodszy. Dodatkowo użytkował wcześniej kilka kompletów protez i z góry wiedział, czego może się spodziewać. O utrzymaniu protezy na podłożu mogą decydować wszystkie wspomniane czynniki. Jakie są sposoby leczenia? W zależności od tego, czy proteza jest nowa, czy już długo użytkowana, jest kilka sposobów postępowania. W przypadku nowej protezy trzeba spróbować się do niej przyzwyczaić. Należy zacząć od treningu mowy i jedzenia. Można na przykład czytać na głos (np. gazetę) i do tego początkowo jeść mniej kleiste pożywienie w mniejszych kęsach. Ważne! Jeśli mamy do czynienia z wcześniej użytkowaną protezą, zawsze należy zgłosić się do lekarza na kontrolę. Szczególnie jeśli proteza nagle przestała pasować. Może to oznaczać na przykład, że pod protezą rozwija się jakaś niepokojąca zmiana. W takim wypadku należy zawsze poinformować o tym lekarza. Po zbadaniu pacjenta lekarz może zalecić wymianę protez na nowe, szczególnie jeśli były użytkowane od dłuższego czasu (co nie zawsze przynosi zamierzony efekt, a czasami w początkowym okresie nawet gorszy ze względu na wcześniej opisany okres adaptacji). Jeśli u pacjenta występują bardzo trudne warunki w jamie ustnej, można przykleić protezę albo rozważyć wykonanie konwencjonalnego uzupełnienia stałego (czyli na przykład mostu wspartego na naturalnych zębach), a jeśli nie ma takiej możliwości, należy rozważyć wykonanie uzupełnienia (korony, mostu lub protezy) wspartego na implantach. Czy możliwe jest całkowite wyleczenie? W niektórych przypadkach wystarcza, że pacjent uświadomi sobie, jakie są ograniczenia protez ruchomych i przyzwyczai się do nich, a w innych jedyną możliwością poprawy sytuacji jest zmiana rodzaju uzupełnienia z ruchomego na stałe. Zawsze należy jednak pamiętać o większym koszcie uzupełnienia stałego. Co robić, aby uniknąć zachorowania? Najważniejsze jest dbanie o zęby, czyli HIGIENA!!! Jak już wielokrotnie podkreślałam w innych artykułach, higiena jamy ustnej ma fundamentalne znaczenie. Idealne szczotkowanie zębów uniemożliwi rozwój próchnicy i paradontozy (choroby dziąseł i kości powodującej chwianie się zębów i w efekcie ich utratę), co pomoże zachować zęby w jamie ustnej przez jak najdłuższy czas. I zawsze, jeśli to tylko możliwe, należy leczyć zęby, zamiast je usuwać. Dzięki temu, jeśli nawet konieczne będzie usunięcie któregoś zęba w wieku na przykład 70 lat, kość, w której powinny się znajdować zęby, nie zdąży zaniknąć na tyle, aby uniemożliwić utrzymanie protezy. A może nawet nie będzie konieczne usuwanie zębów i wykonywanie protez! J3ASNLi. 17 150 301 81 205 405 378 211 136

jak długo osiada proteza zębowa